Renkum 2 – Parenco

Tussen 1911 en 1919 komt de oprichting, bouw en in bedrijf name van Renkum I voor de additionele fabricage van krantenpapier (PM 1 en PM 17) tot stand. Het idee voor Renkum II is eigenlijk even groots van simpelheid als dat, wat leidde tot de oprichting van de eerste cellulosefabriek. Het blijkt, dat de Nederlandse dagbladpers niet al haar orders aan de ene en enkele krantenpapierfabriek van Van Gelder Zonen wil opdragen; als in Velsen een storing optreedt, zou men geheel en al van papier zijn verstoken. Welnu, zegt Van Gelder Zonen, dan maken wij nóg een krantenpapierfabriek, in een geheel ander deel van het land.

In ruim een jaar tijd werd deze nieuwe fabriek op het terrein van een verlaten steenbakkerij gebouwd. Zij was opgetrokken van gewapend beton en lag aan een ruime haven, terwijl uitgestrekte terreinen voor houtpark beschikbaar waren.

Van de korte levensgeschiedenis van Renkum II is de bouwtijd het interessantst. Met welk een snelheid de directie uitvoering wist te geven aan den wens, een tweede fabriek van courantpapier te stichten, blijkt uit data en cijfers. Nadat op 1 december 1911 de koopakte was gepasseerd, kwam het terrein in bezit van de firma, die inmiddels de leiding van de fabrieksbouw, de haven- en steigeraanleg en alles wat daarmee samenhing, had opgedragen aan den architect A. van Driesum Szn., die een achttal bestekken gereed maakte. Op 2 december werd reeds het maken van een steiger van 200 m lengte gegund. Deze zou komen te rusten op vijfhonderd betonpalen, en zou in honderd veertig werkdagen gereed moeten zijn. (Deze steiger heeft tot midden jaren 1990 stand gehouden.)

Op 1 Februari werd begonnen met het maken van een haven met uitmonding en het opspuiten der fabrieksterreinen. Van 20 april af werd met dag- en nachtploegen gewerkt en op 10 juni kon met den bouw van de fabriek worden begonnen. Voor dit werk, dat voor ongeveer een miljoen gulden was aangenomen, hadden de bouwers honderdtachtig dagen tijd. Zesenveertig dagen nadat men met de bovenbouw begonnen was, was reeds 3500 m³ beton en een half miljoen kilogram staal verwerkt.

De zendingen machinerieën, die per schip uit Duitsland kwamen, arriveerden in goede orde en begin juli 1912 kon met de montage van de eerste papiermachine – de tweede was eerst in die maand besteld – en van de overige machines een begin worden gemaakt, waartoe een speciaal ingenieursbureau op het terrein der fabriek werd ingericht.

Op het einde van 1913 was Renkum II voltooid en bedrijfsklaar. Doch reeds op 26 april van dat jaar was de eerste papiermachine Pm 16 gaan lopen, in oktober de tweede Pm 17. De machines konden onafhankelijk van elkaar stilstaan voor onderhoud.